KÖY KANUNU VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN VE İMAR HAKKI AKTARIMI

7534 Sayılı Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Meclis’te kabul edilerek yasalaştı. Kanun değişikliğiyle; geçici sürelerin uzatılması, izinsiz yapıların yıkım prosedürlerinin netleştirilmesi, imar hakkı aktarımı, değer artış paylarının alınması, yapı denetimi süreçleri, coğrafi veri toplama ve paylaşımı ile Türkiye Çevre Ajansı’nın yapı ve organizasyonuna yönelik yeni hükümler getirilmiştir. Bu değişiklikler kentsel dönüşüm projelerinin planlanması, kamuya ait alanların elde edilmesi, yapı denetimi faaliyetleri ve coğrafi bilgi sistemlerinin düzenlenmesi gibi konuları içermektedir.

Teklif ile;

Mülkiyet hakkına ilişkin olan birtakım hususlar ile merkezi idarenin kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları üzerindeki vesayet yetkisi hakkında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kentsel Dönüşüm Başkanlığının görev ve yetkilerinin yargı kararları doğrultusunda kanunla düzenlenmesi,
Kentsel Dönüşüm Başkanlığına yapılan arsa ve arazi teslimlerinin KDV istisnası kapsamına alınması,
Köy Kanunun ek 13’üncü maddesi uyarınca hak sahibi olanlardan bina yapma veya taksit ödeme süreleri 31/12/2024 tarihine kadar dolanların sürelerinin 31/12/2028 tarihine kadar uzatılması,
İzinsiz yapılar hakkında İdarece yıkım kararı alınarak bu kararın ilgililere tebliğ edilmesi,
İmar Kanunu’na imar hakkı aktarımı tanımının eklenmesi ile bu Kanunda düzenleme ortaklık payı, parsel bazında fonksiyon değişikliği, değer artış payı oranı ve hangi durumlarda değer artış payından muaf olunacağı, kule ve direkler ile bunların zorunlu altyapı unsurları bakımından izin veya ruhsata ilişkin hususlar ile Dönüşüm Projeleri Özel Hesabı hakkında düzenleme yapılması,
Coğrafi verilerin toplanması, üretimi, paylaşımı ve bu alana ilişkin mali ve cezai hükümlerin belirlenmesi,
Güneş ve rüzgar enerjisi santrallerinin yapı denetimi kapsamından çıkarılması ve yapı denetimi hizmet bedeli ile yapı denetim firmaları ile laboratuvarlara verilecek cezaların ve belli bir bölgede faaliyet gösterecek yapı denetim kuruluşunun sayısının belirlenmesi,
Türkiye Çevre Ajansının organ ve birimleri, başkan ve başkan yardımcılarının görevleri, personel istihdamı ve statüsü, mali hakları, yönetim kurulunun kuruluş ve işleyişinin yargı kararları doğrultusunda kanunla düzenlenmesi ve Ajansın kurulu bir şirkete ortak olabilmesi hususlarında düzenleme yapılması amaçlanmış ve bu doğrultuda yasalaşmıştır.

Yapılan değişiklikteki göze çarpan hususlardan biri, İmar haklarının aktarımı konusudur. Düzenlemeyle İmar Hakkı Kanunu’na “imar hakkı aktarımı” tanımı ekleniyor. İmar hakkı aktarımı, “1/1000 ölçekli uygulama imar planının bulunduğu, arazi ve arsa düzenlemesi yapılmış ya da yapılması mümkün olmayan alanlarda, parselin tamamının ya da bir kısmının umumi ve kamu hizmet alanlarında kalması sebebiyle, parsel üzerinde özel mülkiyete konu yapılaşma hakkının verilememesi durumunda, verilemeyen emsale esas inşaat hakkının başka parsel ya da parsellere imar planı kararı ile taşınması işlemidir.” şeklinde tanımlanıyor.

Hukuk çerçevesinden bakıldığında İmar Haklarının Aktarımı belli alanların dışında kullanılmamalıdır. Zira doğrudan Anayasal Mülkiyet hakkını ilgilendiren bir husus olması nedeniyle hassas bir konudur.

İmar Haklarının Aktarımı hangi alanlarda kullanılabilir?

1- Taşınmazın imar hakkının aktarıldığı; korunması gerekli tarihi yapıların var olan imar haklarının kullandırılmayıp, bu hakkın başka bir alana aktarılması. Kısıtlanan imar haklarının, tapu kütüğüne kaydedilerek bunun koruma amaçlı bir işlem olduğu kaydedilmelidir.

2- Taşınmazın mülkiyet hakkının idareye geçtiği; büyük kentsel yeşil alan kullanımında olması gereken alanların yapılaşması yerine, bu alanların da imar haklarının olması gerektiğinin kabulü ile bu hakkın mülk sahiplerine sertifika yoluyla başka alanlara veya projelere transfer edilerek, kullandırılmasına olanak verilmesi olarak kullanılabilir.

3- Yine taşınmazın mülkiyet hakkının idareye geçtiği; Depremlerin verdiği yıkıcı zararlara önlem olarak, riskli alanların boşaltılarak, mevcut imar haklarının başka alanlara veya projelere transferinde kullanılabilir.

4- Islah imar planına konu olmuş Tapu Tahsis Belgesi tapuya dönüşmüş veya dönüşememiş imar ıslah planlı gecekondu alanlarının dönüşümünde kullanılabilir. Burada tapuya dönüşmüş gecekondular, mülk sahipli taşınmazlar gibi işlem görmeli, tapuya dönüşememiş Tapu Tahsis Belgeli yapılar ise, diğer bölgelere bir adet sosyal konut almak üzere transfer edilmelidir. Burada da yine taşınmazın mülkiyet hakkı idareye geçmektedir

ERDAL ONUR – AVUKAT / UZMAN ARABULUCU

İMAR HUKUKU ALANINDAKİ HİZMETLERİMİZ İÇİN LÜTFEN BAĞLANTIYI AÇINIZ